Is verslaving een ziekte?

Er is aanzienlijk wetenschappelijk onderzoek verricht op het gebied van hersenonderzoek met betrekking tot verslaving, wat overtuigend aantoont dat middelenverslaving  een complexe aandoening is. Deze studies hebben aangetoond dat de hersenreacties van individuen met verslaving aanzienlijk verschillen van die van niet-verslaafde personen. Bovendien hebben aanvullende studies aangetoond dat genetische aanleg vaak een belangrijke rol speelt bij de vatbaarheid voor alcoholverslaving,  net als bij andere vormen van verslaving.


Het idee van wilskracht of karakter als bepalende factoren voor   verslaving   is hiermee in strijd. Het brein vertoont een intensievere reactie op specifieke stoffen, wat resulteert in een aantrekkingskracht die verslaving in gang zet en grip krijgt op iemands leven.



Ondanks het besef dat verslaving enkel negatieve gevolgen heeft, blijft toch regelmatig de verleiding in ons hoofd opkomen dat één keer geen kwaad kan. Dit illustreert het psychologische aspect van verslaving. De realiteit is dat we onze geest niet altijd kunnen vertrouwen wanneer het om   verslaving gaat. Dit benadrukt de noodzaak van professionele hulp en ondersteuning.

AFSPRAAK MAKEN

Wat doet verslaving met je hersenen?

Langdurig gebruik van alcohol, drugs of gedragingen verandert de hersenstructuur en chemie, wat leidt tot verslaving: een onbedwingbaar verlangen naar meer. Dit verlangen neemt de controle over, waardoor dagelijkse activiteiten lijden en de drang vaak rationeel inzicht overwint.


Oorspronkelijke redenen voor gebruik kunnen variëren van het dempen van emoties tot het zoeken van genot. Het beloningssysteem in de hersenen, dat normaal overlevingsgedrag beloont, wordt onbedoeld geactiveerd door middelen als alcohol, drugs of gedragingen zoals gokken en sociale media.


Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het brein van verslavingsgevoelige  mensen op een complexe manier verandert, wat leidt tot verslaving. Pogingen om met wilskracht te minderen herhalen zich vaak, waarbij het dopamine-mechanisme verwachtingen creëert die het verlangen in stand houden.


Contact

Verslaving &

problematisch gebruik

Verslaving ontstaat wanneer het gebruik van een middel of gedrag je dagelijks leven verstoort. Het gaat om een complexe ziekte, waarbij het specifieke middel minder belangrijk is dan de impact op je leven.


Alcoholverslaving  komt voor bij mensen van alle leeftijden en achtergronden. Omdat alcohol maatschappelijk geaccepteerd is, is het soms lastig te herkennen wanneer drinken problematisch wordt.


Problematisch drinken kan leiden tot gezondheidsproblemen, verlies van controle over werk en relaties, en een afname van sociaal contact. Het begint vaak als iets positiefs, maar leidt uiteindelijk tot negatieve gevolgen zoals ruzies en verwaarlozing van verantwoordelijkheden.


Verslaving heeft zowel lichamelijke als psychologische kanten. Lichamelijke afhankelijkheid  zorgt voor ontwenningsverschijnselen, terwijl psychologische afhankelijkheid ervoor zorgt dat je denkt het middel nodig te hebben om te ontspannen of sociale situaties aan te gaan.

Verslaving ontwikkelt zich geleidelijk, door factoren zoals genetische aanleg, trauma’s, stress en je sociale omgeving. Het wordt vaak gekarakteriseerd door ontkenning, het gebruiken van middelen om emoties te reguleren, en het vermijden van de gevolgen van stoppen.

Gevolgen en kenmerken van een verslaving

  • GEVOLGEN VAN EEN VERSLAVING

    De gevolgen van verslaving kunnen worden onderverdeeld in psychische en lichamelijke aspecten, terwijl de sociale gevolgen eveneens van belang zijn.


    Psychische Gevolgen



    Alcohol

    • Remmingen vervagen.
    • Verminderd concentratievermogen en geheugen.
    • Afhankelijkheid van het gebruik ontstaat.
    • Angst, neerslachtige stemming, burn-out en verwarring.

    Drugs

    • Denkvermogen neemt af.
    • Angst en paniek kunnen optreden, vaak resulterend in psychologische stoornissen.
    • Interesse in dagelijkse activiteiten vermindert, wat leidt tot verminderd sociaal contact en mogelijk verergering van depressie.

    Medicijnen

    • Symptomen zoals achterdocht, paranoia, apathie, angst en stemmingswisselingen.
    • Concentratievermogen neemt af.
    • Kan agressief gedrag veroorzaken.

    Gamen

    • Klachten zoals obsessieve gedachten kunnen ontstaan.
    • Overmatige consumptie van koffie of energiedrankjes om wakker te blijven kan leiden tot een verslaving aan stimulerende middelen.

    Lichamelijke Gevolgen


    Alcohol

    • Ontwikkeling van tolerantie, waardoor steeds meer alcohol nodig is voor het gewenste effect.
    • Ontwenningsverschijnselen bij niet-gebruik, zoals misselijkheid, transpiratie, slaapproblemen, trillende handen, angst en spanning, black-outs.
    • Langdurig alcoholgebruik veroorzaakt ernstige schade zoals hart- en vaatziekten, leveraandoeningen, alvleesklierontsteking, hersenschade, dementie, het Korsakov syndroom, deliriums en psychotische stoornissen met hallucinaties of waanbeelden.

    Drugs

    • Minder gevoeligheid voor vermoeidheid, pijn en honger, wat het lichaam kan uitputten en vatbaarheid voor infectieziekten kan vergroten.
    • Hartaandoeningen kunnen op de lange termijn ontstaan.

    Medicijnen

    • Kan leiden tot gewichtsverlies of toename.
    • Slaapproblemen kunnen optreden.
    • Gewenning kan ontstaan.
    • Symptomen zoals trillen, zweten en misselijkheid zijn mogelijk.

  • KENMERKEN VAN EEN VERSLAVING

    • Oncontroleerbare drang: Een constante en intense behoefte om de stof of activiteit te gebruiken, zelfs als je de negatieve gevolgen kent.
    • Tolerantie: De noodzaak om steeds meer van de stof te gebruiken om hetzelfde effect te bereiken.
    • Ontwenningsverschijnselen: Fysieke en emotionele symptomen die optreden wanneer je stopt met gebruiken.
    • Prioriteitstelling: De verslaving wordt steeds belangrijker dan andere verantwoordelijkheden, zoals werk, familie en sociale activiteiten.
    • Verwaarlozing: Verwaarlozing van persoonlijke hygiëne, gezondheid of andere verplichtingen als gevolg van de verslaving.
    • Geheimhouding: Het verbergen van de verslaving voor anderen en liegen over het gebruik.
    • Controleverlies: Mislukte pogingen om te minderen of te stoppen, ondanks de wens om dit te doen.
    • Verlies van interesse: Verminderde interesse in activiteiten die ooit plezierig waren, behalve de verslaving.
    • Sociaal isolement: Terugtrekken uit sociale contacten en het vermijden van vrienden en familie. Conflicten, ruzies en verbroken relaties als gevolg van de verslaving.
    • Financiële problemen: Geld besteden aan de verslaving, zelfs als dit leidt tot financiële moeilijkheden.
    • Gezondheidsproblemen: Fysieke of mentale gezondheidsproblemen als gevolg van de verslaving.
    • Obsessieve gedachten: Constant bezig zijn met de verslaving en het verlangen om te gebruiken.
    • Verminderde prestaties: Verminderde prestaties op school of werk als gevolg van de verslaving.
    • Veranderingen in eet- en slaappatroon: Onregelmatige eet- en slaappatronen als gevolg van de verslaving.
    • Risicovol gedrag: Bereidheid om risico's te nemen om aan de verslaving te voldoen.
    • Sterke stemmingswisselingen: Frequente stemmingswisselingen, variërend van extreme opwinding tot diepe neerslachtigheid.
    • Verwaarlozing van hobby's: Verminderde interesse in hobby's en activiteiten die eerder plezierig waren.
    • Niet kunnen stoppen: Ondanks het besef van de negatieve gevolgen, niet in staat zijn om te stoppen of minderen.
    • Verminderde zelfcontrole: Moeite hebben om impulsen en verlangens onder controle te houden, zelfs als je dat wilt.
  • DOE DE TEST

    1. Ik drink/gebruik vaak meer dan ik van plan was, of gedurende een langere periode

    2. Ik krijg commentaar op mijn gebruik

    3. Ik ben geïrriteerd door kritiek op mijn drinken of gebruik

    4. Ik heb sterke drang 

    5. Ik voel me schuldig, beschaamd of berouwvol over mijn gebruik

    6. Ik verberg mijn gebruik voor anderen 

    7. Ik onderneem minder activiteiten met vrienden en familie dan voorheen 

    8. Ik ga door met gebruik ondanks negatieve resultaten 

    9. Ik kijk urenlang uit naar drinken/gebruiken voordat ik het doe

    10. Ik drink/gebruik voor sociale evenementen 

    11. Ik drink/gebruik meer dan anderen

    12. Ik heb ooit het gevoel gehad dat ik moet minderen met drinken of gebruiken

    13. Ik drink/gebruik 's ochtends om mijn zenuwen te kalmeren of een kater weg te krijgen

    14. Ik drink/gebruik om te ontsnappen aan mijn problemen 

    15. Ik drink/gebruik alleen 

    16. Ik gebruik drugs of alcohol al langer dan een paar maanden 

    17. Ik drink/gebruik om omdat ik verlegen ben en mijn zelfvertrouwen op te bouwen 

    18. Ik heb een familiegeschiedenis van verslaving 

    19. Mijn reputatie lijdt onder het drinken/gebruiken 

    20. Ik ben familie/vrienden verloren door het drinken/gebruiken 

    21. Sinds ik drink, voel ik me meer schuldig of hopeloos 

    22. Ik heb overdag zin om te drinken/gebruiken

    23. Soms wil ik 's ochtends drinken/gebruiken omdat ik er zin in heb

    24. Soms vergeet ik wat er de dag ervoor is gebeurd 

    25. Het drinken/gebruiken veroorzaakt problemen op mijn werk 

    26. Ik ga met andere mensen om die ook drinken/gebruiken

    27. Ik heb een gebrek aan motivatie en energie door het drinken/gebruiken 

    28. Als ik me verdrietig voel, drink/gebruik om de pijn te verzachten 

    29. Ik heb financiële moeilijkheden door het drinken/gebruiken 

    30. Mijn verslaving heeft mijn leven overgenomen


    Indien u op meerdere van deze vragen ‘ja’ heeft geantwoord, kan het zinvol zijn om stil te staan bij uw gebruik. Hulp zoeken is geen teken van zwakte, maar een stap naar verandering. Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek over wat verslavingscoaching voor u kan betekenen.