Er is aanzienlijk wetenschappelijk onderzoek verricht op het gebied van hersenonderzoek met betrekking tot verslaving, wat overtuigend aantoont dat verslaving een complexe aandoening is. Deze studies hebben aangetoond dat de hersenreacties van individuen met verslaving aanzienlijk verschillen van die van niet-verslaafde personen. Bovendien zijn er aanvullende studies uitgevoerd die aantonen dat genetische aanleg vaak een belangrijke rol speelt bij de vatbaarheid voor verslaving.
Het idee van wilskracht of karakter als bepalende factoren voor verslaving is hiermee in strijd. Het brein vertoont een intensievere reactie op specifieke stoffen, wat resulteert in een aantrekkingskracht die verslaving in gang zet en grip krijgt op iemands leven.
Ondanks het besef dat verslaving enkel negatieve gevolgen heeft, blijft toch regelmatig de verleiding in ons hoofd opkomen dat één keer geen kwaad kan. Dit illustreert het psychologische aspect van verslaving. De realiteit is dat we onze geest niet altijd kunnen vertrouwen wanneer het om verslaving gaat. Dit benadrukt de noodzaak van professionele hulp en ondersteuning.
1. Ik drink/gebruik vaak meer dan ik van plan was, of gedurende een langere periode
2. Ik krijg commentaar op mijn gebruik
3. Ik ben geïrriteerd door kritiek op mijn drinken of gebruik
4. Ik heb sterke drang
5. Ik voel me schuldig, beschaamd of berouwvol over mijn gebruik
6. Ik verberg mijn gebruik voor anderen
7. Ik onderneem ik minder activiteiten met vrienden en familie dan voorheen
8. Ik ga door met gebruik ondanks negatieve resultaten
9. Ik kijk urenlang uit naar drinken/gebruiken voordat ik het doe
10. Ik drink/gebruik voor sociale evenementen
11. Ik drink/gebruik meer dan anderen
12. Ik heb ooit het gevoel gehad dat ik moet minderen met drinken of gebruiken
13. Ik drink/gebruik 's ochtends om mijn zenuwen te kalmeren of een kater weg te krijgen
14. Ik drink/gebruik om te ontsnappen aan mijn problemen
15. Ik drink/gebruik alleen
16. Ik gebruik drugs of alcohol al langer dan een paar maanden
17. Ik drink/gebruik om omdat ik verlegen ben en mijn zelfvertrouwen op te bouwen
18. Ik heb een familiegeschiedenis van verslaving
19. Mijn reputatie lijdt onder het drinken/gebruiken
20. Ik ben familie/vrienden verloren door het drinken/gebruiken
21. Sinds ik drink, voel ik me meer schuldig of hopeloos
22. Ik heb overdag zin om te drinken/gebruiken
23. Soms wil ik 's ochtends drinken/gebruiken omdat ik er zin in heb
24. Soms vergeet ik wat er de dag ervoor is gebeurd
25. Het drinken/gebruiken veroorzaakt problemen op mijn werk
26. Ik ben omringd door mensen uit een andere omgeving
27. Ik heb een gebrek aan motivatie en energie door het drinken/gebruiken
28. Als ik me verdrietig voel, drink/gebruik om de pijn te verzachten
29. Ik heb financiële moeilijkheden door het drinken/gebruiken
30. Mijn verslaving heeft mijn leven overgenomen
Langdurig gebruik van alcohol, drugs of bepaalde gedragingen heeft aantoonbaar invloed op de structuur en chemische samenstelling van de hersenen. Dit leidt tot een hersenaandoening die bekend staat als verslaving, gekenmerkt door een onbedwingbaar verlangen naar meer.
Dit verlangen groeit uit tot een allesoverheersende drang, waarbij het in stand houden van de verslaving zoveel tijd opslokt dat dagelijkse activiteiten eronder lijden. Ondanks de negatieve gevolgen blijft de drang vaak onweerstaanbaar en overwint deze meestal rationeel inzicht. De controle over de hoeveelheid en frequentie van gebruik of gedrag gaat verloren, ondanks herhaalde pogingen om te stoppen.
De initiële redenen voor gebruik of gedrag kunnen variëren van het dempen van stress en emoties tot het zoeken naar genot. Dit genot ontstaat door activering van het beloningssysteem in de hersenen, een systeem dat normaal gesproken overlevingsgedrag beloont, zoals eten bij honger. Alcohol, drugs, gokken, gamen, eten en zelfs sociale media kunnen dit beloningssysteem onbedoeld activeren, wat leidt tot een aanhoudend verlangen naar bevrediging.
Wetenschappelijk onderzoek onthult dat de hersenen van verslavingsgevoelige personen op een complexe manier veranderen door gebruik of gedrag, wat uiteindelijk leidt tot verslaving.
Het zoeken naar compromissen en proberen te minderen op wilskracht lijken aanvankelijk een oplossing, maar dit patroon herhaalt zich en creëert een verwachtingspatroon in de hersenen. Deze verwachting is geworteld in het dopamine-mechanisme, waarbij de inname van bepaalde stoffen of handelingen leidt tot een toename van dopamine, wat bijdraagt aan het ontstaan en in stand houden van verslaving.
Verslaving treedt op wanneer het gebruik van een middel of gedrag je dagelijkse leven verstoort en ernstige gevolgen heeft. Het betreft een complexe ziekte, waarbij het specifieke middel of de gewoonte van ondergeschikt belang is.
Binnen het spectrum van verslaving neemt alcoholverslaving een prominente plaats in. Het treft individuen van alle achtergronden, leeftijden, geslachten en sociale statussen. Door de maatschappelijk aanvaarde aard van alcoholgebruik wordt de grens tussen problematisch drinken en verslaving soms vaag.
Problematisch drinkgedrag wordt gekenmerkt door een patroon dat leidt tot fysieke, mentale en sociale problemen, zoals verlies van controle over gezondheid, werk en familie. Verschillende factoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een alcoholverslaving, waaronder emotionele gebeurtenissen, vroegere trauma's, familiaire aanleg, en de beschikbaarheid van alcohol.
Significante kenmerken van problematisch gebruik omvatten black-outs, geheugenverlies, toenemende tolerantie voor alcohol, verzuimen van afspraken, afname van sociaal leven en eenzaamheid. Tegelijkertijd kan het gebruik van alcohol of andere middelen aanvankelijk als positief worden ervaren, zoals ontspanning of gezelligheid, maar uiteindelijk leiden tot negatieve gevolgen zoals ruzies, verwaarlozing en plichtsverzuim.
Een verslaving wordt gekenmerkt door zowel fysieke als psychologische afhankelijkheid. Lichamelijke afhankelijkheid manifesteert zich in ontwenningsverschijnselen bij onthouding, zoals beven, angst, misselijkheid en overmatig zweten, die tijdelijk kunnen worden verlicht door opnieuw te gebruiken. Psychologische afhankelijkheid creëert de overtuiging dat het middel nodig is om te ontspannen, sociaal te zijn of problemen weg te nemen.
Verslaving is een progressieve aandoening die geleidelijk ontstaat door diverse factoren, zoals genetische aanleg, persoonlijke omstandigheden, ingrijpende gebeurtenissen, sociale omgeving en stress. Typische kenmerken van verslaving omvatten ontkenning van het probleem, gebruik om emoties te beheersen, wegdrinken van ontwenningsverschijnselen, medische en relationele problemen, en genetische aanleg.
De gevolgen van verslaving kunnen worden onderverdeeld in psychische en lichamelijke aspecten, terwijl de sociale gevolgen eveneens van belang zijn.
Psychische Gevolgen
Alcohol
Remmingen vervagen.
Verminderd concentratievermogen en geheugen.
Afhankelijkheid van het gebruik ontstaat.
Ervaart angst, neerslachtige stemming, burn-out en verwarring.
Drugs
Denkvermogen neemt af.
Angst en paniek kunnen optreden, vaak resulterend in psychologische stoornissen.
Interesse in dagelijkse activiteiten vermindert, wat leidt tot verminderd sociaal contact en mogelijk verergering van depressie.
Medicijnen
Ervaart symptomen zoals achterdocht, paranoia, stemmingswisselingen en apathie.
Concentratievermogen neemt af.
Kan agressief gedrag veroorzaken.
Gamen
Klachten zoals obsessieve gedachten kunnen ontstaan.
Overmatige consumptie van koffie of energiedrankjes om wakker te blijven kan leiden tot een verslaving aan stimulerende middelen.
Lichamelijke Gevolgen
Alcohol
Ontwikkeling van tolerantie, waardoor steeds meer alcohol nodig is voor het gewenste effect.
Ervaart ontwenningsverschijnselen bij niet-gebruik, zoals misselijkheid, transpiratie, slaapproblemen, trillende handen, angst en spanning, black-outs.
Langdurig alcoholgebruik veroorzaakt ernstige schade zoals hart- en vaatziekten, leveraandoeningen, alvleesklierontsteking, hersenschade, dementie, het Korsakov syndroom, deliriums en psychotische stoornissen met hallucinaties of waanbeelden.
Drugs
Minder gevoeligheid voor vermoeidheid, pijn en honger, wat het lichaam kan uitputten en vatbaarheid voor infectieziekten kan vergroten.
Hartaandoeningen kunnen op de lange termijn ontstaan.
Medicijnen
Kan leiden tot gewichtsverlies of -toename.
Slaapproblemen kunnen optreden.
Gewenning kan ontstaan.
Symptomen zoals trillen, zweten en misselijkheid zijn mogelijk.
Zowel via de 'Afspraak maken'-knop als het contactformulier kun je gemakkelijk je afspraak plannen. Kies de methode die het beste bij je past!
Gelieve tijdig te annuleren wanneer je verhinderd bent.
Zo kan ik anderen zorg blijven bieden die het nodig hebben.
Dank voor uw begrip!